Jakie są zasady racjonalnego gospodarowania w przedsiębiorstwie?

Działalność gospodarcza to jeden z podstawowych sposobów zarabiania pieniędzy. W naszej gospodarce pojęcie jest szczególnie szerokie. Nie tylko ze względu na wartość osiąganych zysków, ale też formę prawną, czy wielkość firmy.

Każde przedsiębiorstwo, niezależnie od jego struktury, czy stażu na rynku, dąży do tego, aby w możliwie najlepszy sposób spełniać swoją wizję i misję. Odpowiednie zarządzanie oraz gospodarowanie jest kluczem do sukcesu.

Warto zauważyć, że niektórzy przedsiębiorcy podejmują kluczowe decyzje bez uprzedniego zastanowienia się i odpowiedniej wiedzy. Takie rozwiązanie często skutkuje niechcianymi stratami. Aby uniknąć tego typu problemów warto zaopatrzyć się w nieco wiedzy teoretycznej, która pozwoli spojrzeć na temat z innej perspektywy.

Dobrze zarządzane przedsiębiorstwo

Na wstępie należy zaznajomić się z pojęciem racjonalnego gospodarowania. Przedstawiając czysto teoretyczną definicje stwierdza się, że jest to racjonalne postępowanie w warunkach kwantyfikacji celu i środków działania. To bardzo skomplikowana definicja, którą można uprościć do stwierdzenia, że jest to po prostu optymalizacja korzyści.

Na opisywaną sytuację, zawierającą w sobie szeroko pojęte gospodarowanie, możemy popatrzeć z nieco innej perspektywy. Człowiek, jako jednostka, obraca się w rzeczywistości gospodarczej, gdzie spotyka się z różnymi sytuacjami. Codzienne dokonuje wyboru w sposób, który zapewni maksymalne korzyści. Idealną sytuacją byłoby posiadanie wszystkich możliwych rzeczy.

Niemniej jednak na przeszkodzie stają zasoby gospodarki oraz możliwości finansowe, które są ograniczone. W związku z tym konieczna jest odpowiednia alokacja oraz wzięcie pod uwagę kosztu alternatywnego.

Czym jest koszt alternatywny?

Koszt alternatywny jest to pojęcie ściśle związane z ekonomią, oznaczające, że dana jednostka podejmuje racjonalny wybór jednocześnie rezygnując z czego innego. Najważniejsze jest osiągnięcie możliwie maksymalnej satysfakcji.

Świetnym przykładem na wyjaśnienie kosztu alternatywnego i zasady optymalnych wyborów może być James Verone. Ten 59-letni bezdomny obrabował bank kradnąc zaledwie jednego dolara. Uznał, że pobyt w więzieniu będzie dla niego najlepszym rozwiązaniem. Zapewni mu dostęp do żywności oraz darmową opiekę medyczną.

Decyzje przedsiębiorstwa opierające się na podobnych przesłankach

Przedstawione powyżej rozważania dotyczyły jednostki funkcjonującej w społeczeństwie. Człowiek, poprzez swoje decyzje z założenia stara się osiągać optimum korzyści. Jeżeli spojrzymy na tą sytuację przez pryzmat przedsiębiorstwa, wówczas stwierdzimy, że idea jest tak na dobrą sprawę podobna. Każda firma stara się osiągnąć swój cel oraz maksymalizować zysk poprzez podejmowanie odpowiednich decyzji.

Zasady racjonalnego gospodarowania

W praktyce, odpowiednia alokacja wydaje się być naturalna. Niemniej jednak brak odpowiedniej wiedzy może doprowadzić do negatywnych skutków. Wychodząc naprzeciw tym stwierdzeniom, nauka o finansach wyodrębnia pewne zasady, dzięki którym w syntetyczny sposób można opisać racjonalne gospodarowanie.

Przeglądając literaturę przedmiotu najczęściej spotkamy się z następującymi zasadami:

Zasada największego efektu

Polega na tym, że przedsiębiorstwo mając określone nakłady stara się wyciągnąć możliwie maksymalne zyski. Weźmy za przykład firmę produkującą sery z mleka krowiego. Zarządzający mają do dyspozycji określoną ilość surowca, które trafia do nich od lokalnych producentów. Wiadomo, że będą chcieli wykorzystać półprodukt możliwie najlepiej. W związku z tym każda strata wynikająca np. z błędu pracownika oddali ich od osiąganego celu.

Zasada największego efektu będzie miała najlepsze odzwierciedlenie wówczas, gdy żadna kropla mleka się nie zmarnuje. Oczywiście, jest to tylko modelowy przykład, jednak świetnie obrazuje to, na czym polega istota opisywanego zagadnienia.

Zasada najmniejszego nakładu

Jest alternatywą dla przedstawionej wyżej opcji. W odróżnieniu od poprzednika skupiamy się tutaj na minimalizacji nakładów przy założonym poziomie efektów. Odnosząc się do przykładu produkcji serów zauważmy, że przedsiębiorcy w tym przypadku mają założoną określoną ilość produkcji, którą będą chcieli zrealizować korzystając z możliwie najmniejszej ilości mleka.

Powyższe traktowanie wydaje się zasadne z punktu widzenia ekonomii oraz funkcjonowania przedsiębiorstw. Pochodną zastosowania się do jednej z opcji jest maksymalizacja zysku przy jednoczesnej redukcji kosztów.

Racjonalność

Warto wspomnieć jeszcze o nieco innym podejściu do opisywanego zagadnienia. Racjonalność, jako pojęcie związane z dziedziną finansów dzieli się jeszcze na dwie gałęzie. Wyróżniamy:

• Racjonalność rzeczywistą, która dzięki odpowiedniej decyzji prowadzi do możliwie najlepszego wyniku.
• Racjonalność proceduralną, gdzie optymalna decyzja to taka, która w danych warunkach makro i mikroekonomicznych przybliża do osiągnięcia założonego celu. Jednocześnie jest lepsza od wszystkich innych alternatyw.

Zauważmy, że wszystkie powyższe sytuacje omijały wpływ działalności na czynniki zewnętrzne. Chodziło tylko i wyłącznie o poprawę własnej sytuacji. Jeżeli chcemy patrzeć na omawiany aspekt z punktu widzenia wielopłaszczyznowego. Wówczas należy mówić o alokacji w sensie Pareto. To zasada, która mówi, że sytuacja jest optymalna, jeżeli nie można poprawić położenia ani jednej osoby bez pogarszania położenia którejkolwiek z pozostałych.