Jakie są formy organizacyjno-prawne działalności przedsiębiorstwa?

Działalność gospodarcza w Polsce jest szeroko pojętym tematem. Podczas zakładania przedsiębiorstwa osoba zainteresowana powinna zwrócić uwagę na wiele aspektów. Sam pomysł i sposób jego realizacji nie jest wystarczający w kontekście maksymalizacji przyszłych zysków. Warto również poświęcić chwilę czasu na kwestie formalne i odpowiedzieć sobie na pytanie, jaki rodzaj organizacyjno-prawny będzie najlepszy w konkretnym przypadku.

Forma prawna i rodzaj działalności jako definicja

Przed przystąpieniem do rozważań na temat możliwych alternatyw, warto na wstępie zapoznać się z samą definicją formy prawnej. W istocie jest to rodzaj bytu prawnego, który jest ściśle odzwierciedlony w przepisach prawa. Dotyczy podmiotów działających w gospodarce danego państwa i określa ich status prawny oraz zasady funkcjonowania. Inaczej rzecz ujmując jest to określony wybór, który definiuje dalszy sposób postępowania formalno-prawnego.

Formy organizacyjno-prawne

W polskim prawie możemy wyróżnić kilka głównych form organizacyjno-prawnych, na podstawie których przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność gospodarczą. Wyróżnia się:

• Jednoosobową działalność gospodarczą, która jest zaliczana do najczęściej wybieranych form prawnych. Dzieje się tak m.in. dlatego, że mamy tu do czynienia z łatwością jej rejestracji oraz brakiem wymaganego kapitału na start. Oznacza to, że założenie takiej działalności gospodarczej wymaga tylko i wyłącznie odpowiedniej rejestracji w urzędzie. Oczywiście, pomijane w tym wątku są dalsze składki, jednak i tutaj na samym początku możemy skorzystać z różnorodnych ulg.
• Spółkę cywilną, czyli inaczej mówiąc umowę pomiędzy przedsiębiorcami, którzy najczęściej prowadzą odrębne, jednoosobowe działalności gospodarcze. Spółka cywilna nie posiada osobowości prawnej, ani też nie płaci podatku dochodowego, bowiem wspólnicy rozliczają się indywidualnie.
• Spółkę partnerską, która może być zawarta wyłącznie pomiędzy osobami wykonującymi tzw. wolne zawody (np. lekarz, prawnik). Do założenia takiej spółki koniecznie jest sporządzenie aktu notarialnego oraz rejestracja w KRS. W spółce partnerskiej, podobnie jak w cywilnej, każdy ze wspólników rozlicza się indywidualnie.

  

• Spółkę jawną, która uregulowana została w Kodeksie Spółek Handlowych. Spółkę jawną należy zarejestrować w KRS oraz sporządzić stosowną umowę na piśmie. Ze względu na jej obostrzenia często jest postrzegana jako jedna z bardziej wiarygodnych form prawnych dla kontrahentów.
• Spółkę komandytową charakteryzującą się posiadaniem komplementariusza, który bez ograniczeń odpowiada za zobowiązania spółki oraz komandytariusza, który jest zobowiązany do odpowiedzialności wyłącznie do wysokości sumy komandytowej.
• Spółkę komandytowo-akcyjną, której podstawą funkcjonowania jest status. Stanowi on również jeden z elementów wchodzących w skład umowy założycielskiej.
• Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, która w świetle przepisów prawa posiada osobowość prawną oraz wymaga przeznaczenia kapitału założycielskiego w minimalnej wysokości 5000 zł.
• Spółkę akcyjną, która polecana jest w szczególności firmom mającym aspiracje wejścia na giełdę. Wymagania co do niej są zdecydowanie najwyższe. Minimalny kapitał zakładowy wynosi 100 tys. zł i stanowi wkład założycieli. Ci nazywani są akcjonariuszami.

Alternatywny podział ze względu na formy organizacyjno-prawne

Warto zauważyć, że przytoczony powyżej podział nie jest jedynym stosowanym w literaturze przedmiotu. Często możemy spotkać się z nieco inną charakterystyką tematu, niemniej jednak nie oznacza to, że któraś z nich jest błędna. Po prostu wydaje się, że powyższe definicje są bliższe otoczeniu społeczno-gospodarczemu dlatego też zostały zastosowanie w niniejszym artykule. Niemniej jednak alternatywny podział wygląda w następujący sposób:

• Jednoosobowa działalność gospodarcza,
• spółka cywilna,
• spółki osobowe,
• spółki kapitałowe.

Która forma organizacyjno-prawna działalności jest najlepsza dla małej firmy?

Żadna forma prawna nie może zostać uznana za najlepszą. Każda z nich charakteryzuje się pewnymi zaletami i wadami. Z pewnością najprostsza z nich, jednoosobowa działalność gospodarcza, jest obarczona najmniejszym stopniem biurokracji. Niemniej jednak posiada pewne wady, np. to, że jej właściciel odpowiada za zobowiązania całym swoim osobistym majątkiem. Ciekawostką może być to, że jej nazwa może być dla osób niezwiązanych z tematem dość myląca. Jednoosobowa działalność gospodarcza ma możliwość zatrudniania pracowników i jest to nierzadka praktyka.

Niemniej jednak rozwiązanie wydaje się najlepsze dla osób zaczynających swoją przygodę z własną działalnością gospodarczą.

Która forma organizacyjno-prawna działalności jest najlepsza dla średniej firmy?

Podczas wyboru formy organizacyjno-prawnej warto rozważyć wszystkie aspekty przemawiające za danym rodzajem działalności. Oczywiste jest, że spółka akcyjna nie sprawdzi się w przypadku lokalnych przedsiębiorstw. Tak samo jak jednoosobowa działalność nie będzie najlepszym rozwiązaniem dla osoby planującej ogólnoświatową ekspansję.

Pod uwagę weźmiemy teraz najlepszą formę organizacyjno-prawną dla średniej wielkości przedsiębiorstwa. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem jest spółka z o.o. Przede wszystkim możemy zaobserwować, że z tej formy prawnej z powodzeniem korzystają mniejsze, jak i większe przedsiębiorstwa. Co ważne z punktu widzenia finansów, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością posiada swój kapitał i w razie jakichkolwiek trudności właściciel odpowiada za zobowiązania do wysokości tegoż kapitału.

Która forma organizacyjno-prawna działalności jest najlepsza dla dużej firmy?

Duże przedsiębiorstwa charakteryzują też duże możliwości wyboru. Niemniej jednak musimy mieć na uwadze to, że firma o znacznym potencjale prędzej, czy później będzie chciała wejść na giełdę papierów wartościowych. Wejść na giłdę, aby pozyskać dodatkowy kapitał od akcjonariuszy, którzy jednocześnie staną się jej współwłaścicielami.

Spółka akcyjna to również potwierdzenie wiarygodności ze względu na konieczność wpłacenia dość dużego kapitału (100 tys. zł) oraz obowiązek okresowego dzielenia się różnego rodzaju informacjami.